اعتیادی بنام ترامادول
سوء مصرف داروهای مرفیندار و داروهایی که جایگزین مواد مخدر بصورت آگاهانه و غیر آگاهانه مدتها است که در همه جای دنیا بخصوص کشور ما متداول به یک معضل تبدیل شده است. داروهایی مثل ترامادول که وابستگیشان کمتر از مواد مخدر دیگر نیست و از طرفی به علت آن که از مواد شیمیایی مصنوعی تهیه شده دارای عوارض جانبی بیشتری نسبت به مواد مخدر است. در این بین معتادان به علت عدم آگاهی و شناخت این داروها گاهی با هدف ترک مواد مخدر به سمت مصرف آن میروند و در واقع از چاله به چاه میافتند.
بنابر گزارشات متقاضیان دریافت ترامادول اکثراً از قشر نوجوان و جوان هستند. یک بسته قرص 10 عددی ترامادول50، 400 تومان و ترامادول 100، 500 تومان است. بنابر گزارش پزشک داروخانهای که تمایل نداشت نامش ذکر شود از هر 100 نفری که به داروخانه مراجعه میکنند 70 نفر تقاضای دریافت ترامادول دارد که 40 نفر آنها از قشر نوجوانان مدرسههای راهنمایی و یا دبیرستان هستند.
بر اساس آمار بررسی شده از تیر ماه 1381 تا پایان مهر 1382 تعداد 162 مورد گزارش عارضه دارویی مربوطه به ترامادول از 49 شهرستان مختلف به مرکز ثبت عوارض جانبی ایران (ADR) ارسال شده است. سوزش سینه، تنگی نفس شدید، افت فشار خون و حتی مرگ در اثر تزریق در مجموعه گزارشات دیده میشود. (اگر چه ارتباط موارد مرگ گزارش شده با مصرف ترامادول به اثبات نرسیده است) این عوارض در هر دو نوع داروهای خارجی و تولید داخلی به یک میزان گزارش شده است. بر اساس گزارش فوق ترامادول ترکیبی صناعی است که به عنوان ضد درد (شبیه به داروهای مخدریا اپیوئیدی) کاربرد دارد. اشکال دارویی آن که در بازار دارویی ایران موجود است به صورت قرص و کپسول 50 و 10 میلیگرمی و آمپول 100 میلیگرم در هر میلی لیتر میباشد. این دارو در درمان دردهای نسبتاً شدید حاد یا مزمن از قبیل دردهای بعد از عمل جراحی و یا دردهای سرطانی توسط پزشکان تجویز میشود. با توجه به اینکه این دارو از گروه ضد درد مخدر است اثرات وابستگی و عوارضی شبیه به داروهای مخدر از قبیل سرگیجه، خواب آلودگی، یبوست، تعریق، خارش و در مواردی نادر کاهش فعالیت سیستم تنفس در بدن ایجاد میکند و در نتیجه با قطع ناگهانی ترامادول بعد از مصرف طولانی مدت آن، علایم ترک مورفین در بدن مانند بیخوابی، تحریک پذیری، تشنج، لرزش، تهوع، استفراغ، درد عضلات و شکم و ... (علایم Withdrawal) ظاهر میگردد. در پایان این گزارش با توجه به مصرف خود سرانه و به منظور کاهش مصرف بیرویه این فراورده دارویی نکاتی ذکر شده است که با هم میخوانیم. از مصرف خودسرانه دارو به دلیل ایجاد وابستگی بعد از مصرف و تمایل به مصرف مجدد دارو، جداً خودداری شود. این دارو باید فقط با تجویز پزشک مصرف شود. از تجویز ترامادول برای دردهای خفیف تا متوسط «مانند سر دردهای معمولی، دردهای عضلانی، سرماخوردگی و موارد مشابه آن» خودداری شود و این دارو فقط در دردهای متوسط تا شدید با نظر پزشک قابل مصرف است. ایمنی و اثر بخشی مصرف ترامادول در کودکان زیر 16 سال ثابت نشده است و مصرف آن در این گروه سنی توصیه نمیگردد و در افراد مسن نیز باید با احتیاط مصرف شود، واکنشهای آنافیلاکتیک کشنده و سایر واکنشهای ازدیاد حساسیت مانند خارش، کهیر برونکواسپاسم و آنژیوادم ممکن است بروز نماید و در بیماران با سابقه حساسیت به کدئین و سایر اپیدئیدهامصرف این دارو توصیه نمیشود، با توجه به بروز علایم شبیه به ترک مخدرها، از قطع ناگهانی دارو بعد از مصرف طولانی مدت آن خودداری شود، در صورت بروز خواب آلودگی شدید، سرگیجه و ضعف عضلانی شدید حتماً با پزشک معالج مشورت نمایید.